ทำไม "ขยะ" ในคอนโดถึงเป็นเรื่องใหญ่? มาดูแนวทางออกแบบที่ช่วยแก้ได้จริง!

แค่ปีเดียว ประเทศไทยก็ผลิตขยะมูลฝอยถึง 26.95 ล้านตัน หรือประมาณ 73,840 ตัน/วัน! (กรมควบคุมมลพิษ, 2566) และปัญหานี้กำลังหนักขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะใน "เมืองใหม่" อย่างนนทบุรี ที่คอนโดฯ และที่พักอาศัยแนวสูงผุดขึ้นเต็มไปหมด

แต่...การทิ้งขยะในคอนโดไม่ง่ายเหมือนที่คิด เพราะถ้า "ออกแบบพื้นที่ขยะ" ไม่ดี ชีวิตผู้อยู่อาศัยจะเจอทั้งกลิ่นเหม็น ขยะล้น และปัญหาสิ่งแวดล้อมเพียบ!

เวลาคอนโดไม่มีระบบจัดการขยะที่ดี ผลกระทบจะลุกลามตั้งแต่ในอาคารจนถึงระดับเมือง เช่น:

• กลิ่นเหม็นในพื้นที่ส่วนกลาง
• ขยะล้นไหลออกนอกพื้นที่
• เพิ่มต้นทุนค่าบำรุงรักษา
• กระทบภาพลักษณ์และคุณภาพชีวิตของผู้อยู่อาศัย

วราพล แว่นไธสง และ โชติวิทย์ พงษ์เสริมผล จาก สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ได้ทำการวิจัยเรื่อง "แนวทางการออกแบบพื้นที่การจัดการขยะมูลฝอยในอาคารชุด: กรณีศึกษาอาคารชุดในเขตพื้นที่อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี"
(เผยแพร่ในวารสาร สาระศาสตร์ ฉบับที่ 1/2568)

พวกเขาสำรวจคอนโด 4 โครงการในบางบัวทอง พบว่า:

✅ การมี ห้องเก็บขยะแยกในแต่ละชั้น พร้อม แยกประเภทขยะ (เช่น รีไซเคิล อินทรีย์ ขยะทั่วไป) ช่วยให้พื้นที่สะอาดและจัดการง่าย
✅ พื้นที่เตรียมขนถ่ายขยะ ควรเป็น อาคารแยกออกมา เพื่อกันกลิ่น กันแดดฝน และมีขนาดเฉลี่ย 0.09 ตารางเมตรต่อยูนิต
✅ รูปแบบที่ "ดีที่สุด" คือมีทั้งการแยกขยะในแต่ละชั้น และมีจุดขนถ่ายที่เป็นอาคารแยกภายนอกที่แยกขยะได้ถึง 4 ประเภท

ไอเดียจากงานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ได้ทันที เช่น

• เจ้าของโครงการ ออกแบบคอนโดใหม่ที่มีระบบแยกขยะตั้งแต่ต้นทาง
• นิติบุคคล ปรับปรุงจุดทิ้งขยะ เพิ่มห้องเก็บแยกประเภท
• ผู้อยู่อาศัย ช่วยกันแยกขยะตั้งแต่ห้องพัก เพื่อสนับสนุนระบบรีไซเคิล

ถ้าทุกคนช่วยกันรักษาความสะอาด ไม่มีขยะล้นหรือกลิ่นเหม็น คุณภาพชีวิตจะดีขึ้นแค่ไหน?

อ้างอิง:
วราพล แว่นไธสง และ โชติวิทย์ พงษ์เสริมผล
หลักสูตรสถาปัตยกรรมเขตร้อน
คณะสถาปัตยกรรม ศิลปะและการออกแบบ
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
(เผยแพร่ใน วารสารสาระศาสตร์ ฉบับที่ 1/2568)